Raden Adjeng Kartini

In mei 2015 was ik met een goede vriend en mijn zoon

in het Tropenmuseum in Amsterdam.

Daar kwam ik deze bijzondere vrouw tegen (vd foto),

Raden Adjeng Kartini. Ik ben haar toen gaan googlen

en ontdekte dat er een boek over haar brieven is uitgegeven.

Zij wilde heel graag onderwijs voor meisjes. 

Op project Gutenberg, kwam ik haar boek tegen. 

Ik ben het gaan lezen en begin augustus had ik het uit.

Haar boek liet een diepe indruk op mij achter. 

Wat een bewonderenswaardige vrouw. 

Wat zij zoal schrijft:

'Vriendschap, die niet opgebouwd is op volkomen oprechtheid, 

kan geen echte vriendschap zijn en onmogelijk duurzaam zijn.'

'Heerlijk is 't om invloed te hebben maar o zoo angstig

tevens! 't is soms zoo moeilijk uit te maken, 

waar het goede ophoudt en het kwade begint.'

Waarin ze haar angst duidelijk maakt, dat als ze voor

haar rechten op komt, of ze dan niet een slecht mens wordt.

 'Oude overgeleverde meningen schuift men niet

zoo maar terzijde om plaats te maken voor jonge ideeën.'

Het is natuurlijk heel moeilijk om oude gedachten en 

gewoonte te zien doorbreken. Dat zij een mening heeft

en die ook laat horen, is voor de mensen op Java en zeker 

in die tijd... schokkend!!!

'Niet de school alleen ontwikkelde den geest van het kind,

vooral ook het huisgezin moet opvoeden!

De school ontwikkelt het verstand, het gezin vorme het karakter!'

Ook bespreek ze in het boek, het uithuwelijken. 

Dat verloofden elkaar niet kennen, zien en ontmoeten. 

Ook beschrijft ze in het boek hoe een huwelijksceremonie verloopt.

Op zich wel mooi, maar dat voeten kussen, lijkt mij heel vernederend. 

Niet alleen kijk ik met mijn blik van deze tijd er tegen aan,

maar ook vanuit mijn Westers zijn. 

''t was ook heel moeilijk geweest om enige foto's in de kampong

te maken. Het bijgeloof zegt, dat men zijn eigen leven kort,

als men een portret van zich maken laat, en een 

photograaf is een groot zondaar; al de portretten,

die hij maakt, zullen in het hiernamaalsche hem om levens vragen.'

Zij is verrukt als ze mannen ontmoet, die soort gelijk 

als zij denken. Die ook willen dat meisjes scholing ontvangen.

En dat ze willen dat vrouwen en meisjes hun mening mogen

uiten en net zo als mannen mogen zijn en gelijkwaardig in 

een relatie mogen zijn. En niet dat een man of vader 

de baas is over een vrouw.

'Oh wanneer zal toch de tijd aanbreken, waarop jongens

en meisjes, mannen en vrouwen elkaar als gelijke wezens zullen

beschouwen, als kameraden? Zooals 't nu in onze Inlandsche 

maatschappij - Bah! Wat worden wij vrouwen toch vernederd, 

telkens en telkens weer!' 

Ze wil graag, dat vrouwen leren om kraamvrouw te worden.

Er sterven in haar tijd op Java of geheel Nederlandsch-Indië 

gemiddeld 20.000 kraamvrouwen en 30.000 pasgeboren kinderen 

wegens gebrekkige verloskundige hulp. 

Raden Adjeng Kartini is fan van Multatuli en Couperus.

Vooral de bloemige taal van Couperus is ze weg van.

En daarin kan ik me helemaal vinden. 

"Couperus is nog steeds in Indië, als hij weer in het

Vaderland terug is, zal er, geloof ik, een schitterend

boek over mijn land verschijnen. Wat is zijn taal toch

eenig en mooi!'

'Van Couperus' prachtig werk hebben wij zeer genoten.

Wij lezen hem anders alleen graag om zijn heerlijk

mooie taal;  de personen in zijn werken vinden wij 

doorgaans ziekelijk. Maar nu hebben taal en inhoud 

beide tot ons gesproken. Verrukkelijke sprake! Wel

mag Nederland trotsch zijn op zulk een kunstenaar."

Maar ik kan nu eenmaal niet zo goed verwoorden,

hoe bijzonder Raden Adjeng Kartini is, als iemand het

boek niet zelf heeft gelezen.

Wat mij zowel in NL als nu dan in Indië opvalt, 

is dat het feminisme en emancipatie op een veel

nettere manier is begonnen, dan ik altijd dacht.

Maar hoe dan ook, ik heb wel begrepen waarom vrouwen

dit wilden en het is fijn, dat vrouwen vroeger 

voor ons streden. Ik moet er niet aan denken,

dat ik van een man afhankelijk zou moeten zijn.

Ik heb geen idee hoe het nu op Java is, maar ik weet

wel hoe het in Nederland is. 

Eigenlijk is echte feminisme en emancipatie,

niet alleen dingen eisen en willen, maar het ook doen.

Maar ook vrouwen die andere vrouwen veroordelen,

zoals werkende vrouwen tegen huisvrouwen.

Of moeders die thuis zijn, die werkende moeders

veroordelen. De feministische strijdt gaat nog steeds door.

Feminisme en emancipatie heeft in mijn ogen

ook met vrijheid te maken.

Echte vrijheid is:

Je leven mogen leven, zoals je zelf wil.

Of dit nu is met of zonder man. 

Of je nu werkt of niet.

Dat je je mening mag uiten, dat je je eigen geld

mag beheren, dat je op straat mag lopen, 

zonder dat je broer of man mee moet. 

Jawel.... een eeuw geleden, mocht een bepaalde

klasse vrouwen niet eens 's avonds op straat

lopen zonder mannelijke begeleiding.

Was je als vrouw rijk, ging je niet eens over je

eigen geld. Bizar.

En tevens bizar, dat vrouwen vroeger niet mochten

leren. Hoeveel intelligente vrouwen werden wel niet

knetter gek in hun huizen, waar ze hooguit 

mochten borduren en saaie boeken lezen

ipv goeie boeken en de dingen doen die ze graag wilden.

Man en vrouw zijn beide mens

en hebben dezelfde rechten. 

Scholing, werk etc. 

Die vrijheid zou ik alle vrouwen over

de hele wereld gunnen.