Boeken gelezen in 2019

Echt ongelofelijk veel boeken gelezen voor mijn doen in 2019. Ik had graag de 100 willen halen, maar het kwam op 97 boeken. Gezeur natuurlijk, want een paar jaar terug vond ik 62 boeken nog veel 😀. Dit word het eerste blog zonder de boeken, die ik samen met mijn zoon heb gelezen. In het begin van het jaar kreeg ik EINDELIJK mijn Disneyboeken terug van ex die bleken dus al die jaren in zijn schuur te hebben gestaan. Die zijn we sowieso samen gaan lezen.

 

Boeken gelezen in 2018 (op volgorde van uitgelezen) 

De vet/schuin gedrukte zijn de mooiste en of leukste boeken en die in het donkerblauw las ik in de zomervakantie. 

* Hoe wordt je een heks? - Annemarie Boer

* The sitting chef - Annemarie Postma

* De heks van Portobello - Paulo Coelho

* Edward S Curtis, Beelden van een verdwijnend ras - Florence Crutis Graybill & Victor Boesen 

* Een Duits meisje, mijn leven in een neonazi familie - Heide Benneckstein

* Nana - Emile Zola

* De poorten naar Valemya, de vloek - Ingrid Hageman Veraart

* De Viezerik - Mariëtte Aerts

* Nederland in 7 overstromingen - Leontine van de Stadt

* Razende Romeinen - Terry Deary

* Alles wat je moet weten over scheten - Sanne de Bakker & Kees de Boer

* Bede aan de zee - Khaled Hosseini

* De essentie van Spinoza - Maarten van Buuren

* Jacoba, dochter van Holland - Simone van der Vlugt

* Het spel van de Engel - Calos Ruiz Zafón

* De gevangene van de hemel - Carlos Ruiz Zafón

* Mijn Mata Hari - Hanneke Boonstra

* De dag dat mijn grootvader een held was - Paulus Hochgatterer

* Juliette of het geluk van boeken - Christine Fèret Fleury

* Het oude Egypte in 30 seconden - Peter der Manuelian

* Het labyrint der Geesten - Calos Ruiz Zafón

* Feme Fatale, liefde, leugens en het geheime leven van Mata Hari - Pat Shipman

* Pioniers van het volksgeluk, verhalen achter oude graven op de begraafplaats van Oude Pekela.

* China - De Ruiter's documentatiecentrum

* Mengelmoes - Elvira Nanariain

* Hun beloofde land - Ian Buruma

* Elisabeth Samson, een vrije zwarte vrouw in het 18e eeuwse Suriname - Cynthia Mc Leod

* Een goed verhaal - Mensje van Keulen

* Wonen in een schilderij - Lida Dijkstra

* Armeluiseten - Sylvia Witteman

* De schoolplaat, vaderlandse geschiedenis

* De schoolplaat, in ons land

* De schoolplaat, Nederland in Woord en Beeld II

* Oma Vogeltje - Benji Davies

* De schoolplaat, ambachten en bedrijven

* Meneer van Dale wacht op antwoord - Pieter Steinz

* Muziek in het theater - Peter Löhr Willem Sutherland

* Rembrandt, de schilder van licht en schaduw - Nils Büttner

* De verborgen taal van bloemen - Vannessa Diffenbaugh

* Juf Braaksel en de magische ring - Carry Slee 

* Muziek op postzegels - Albrecht Ehrlich

* Orders and decorations - Alec A. Purves

* De steen schreeuwt uit de muur - Johan van Gelder

* Het zevende land - Harry Mulish

* van Chanel naar Flanel - Marijke Vos

* Snuf de hond - Piet Prins

* Floddertje vies & schuim - Annie MG Schmidt

* Peter van Straaten tekent de liefde - Boekenweektest 2002

* Rembrandt en de bijbel - Christian Tümpel

* Theo van den Boogaard tekent de dood - boekenweektest 2003

* Cliffrock Casle, werken op een kasteel in Schotland - Josephine Rombouts

* Een pittig soepje - Femke Dekker

* Koken con amore - Sophia Loren

* Het negerboek - Lawrence Hill

* Kind van twee culturen, Wieteke van Dort, schetsen uit een NL-Indische familie - Hans Visser

* Ik blijf hier - Marco Balzano

* Ondergronds - Maurits van Rooijen

* Reflecties op het water - Eva van den Brink

* 50 sterke vrouwen die de wereld veranderden - Chiara pasqualetti Johnson

* Het ontsnapte land - Geert Mak

* De heksen en hun buren, heksen processen in de lage landen 1589-1652 - Jos Monballyu

* De Klokkenluider van de Notre Dam - Victor Hugo

* De geheime geschiedenis van de wereld, geheime genootschappen van 3.000 v Chr tot nu - Jonathan Black

* Drank en deining, scheepsdranken toen en nu

* Mijn moeders strijd - Murat Isik

* De pantheon getuige - David Hewson

* Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken - Arjen van Veelen

* Terug naar Cliffrock Castle - Josephine Rombouts

* There's a Wocket in my pocket! - Dr Seuss

* Toen je nog op straat kon spelen - Cornelis Jeses/Jan A Niemeijer

* Swiebertje als woonwagenklant - John uit den Bogaard

* The cat in the hat comes back - Dr Seuss

* Ieorg Idur - Roald Dahl

* Dagboek van een ettertje - Simon Brett

* De straat van de heksen - Mies Bouhuys

* Het verboden bootje - Boris Zhitkov

* Het heksenkrot - Leonore Pulleman

* De poorten naar Velemya, het kwaad - Ingrid Hageman Veraart

* De vergeten tuin - Annegret Fuchshuber

* Het geluid van vrede - Theo Olthuis

* Inburgeringscursus Groningen 2.0 - Frank den Hollander & Herman Sandman

* De Paladijnse voorspelling - Mark Frost

* De offers - Jeroen Windmeijer

* De Westerhaven - Beno Hofman

* het kinderwetje van van Houten - Willemien Schenkeveld

* De zus van Sinterklaas - Tiny Fisscher

* De Heilige geschiedenis - Jonathan Black

* Een mijter zonder kruis - Sint Nicolaas in de protestantse pers 1945-2000

* De ondergrondse orde - Mark Frost

* Een onwaarschijnlijke vijand - Mark Frost

* De orde van de Gouden Leeuw - Dorothée de Rooy

* Cornelis Jetses expositie Groningen '78

* De elfenstenen van Shannara - Terry Brooks

* Het complete drakenboek - Frederica Magrin

* Wegwerpvrouwen, het verhulde slavernijverleden van het Nederlands Koloniale leger 1620-1920 - Nizaar Makdoembaks

* Gronings Ontzet 1672

* Oorlogskind - Mechtild Borrmann

Ik heb genoten van de Paladijnse boeken van Mark Frost, van mij mag er een deel 4 komen. Op het moment ben ik op zoek naar meer Shannara boeken van Terry Brooks en heb dit jaar genoten van de boeken van Carlos Luis Zafón. Verder kreeg ik de opdracht van mijn zoon om Snuf de Hond te lezen. Deze werk op school voorgelezen door de meester en de meester had er super leuke herinneringen aan. Toen ik aan het boek begon viel mij niet alleen het oude taalgebruik op, maar had ik het gevoel dat ik het boek kende. Toch kende ik niet het hele verhaal. 

In de zomervakantie heb ik zo genoten van het boek Cliffrok Castle, werken op een kasteel in Schotland. Ik heb menig stukje tekst voorgelezen uit het boek of heerlijk zitten lachen. 

Het boek De Klokkenluider van de Notre Dame, wie kent het verhaal niet. Maar het boek blijkt heel anders te gaan, dan de versies die ik kende en die van Disney is wel heel erg veranderd. Toen ik mij over de teleurstelling heen had gezet ging ik het boek alleen maar mooier vinden in de versie van Victor Hugo. 

#zakinaleest2019

Opening Forum en de dagen erna

Op 29 november jl was de opening van het Forum. Ik wilde er graag bij aanwezig zijn en haastte mij vanuit mijn werk naar  waar mijn kind was en gingen met nog iemand erheen. We stonden vrij redelijk vooraan en mochten op de Nieuwe Markt, met een kleine groep. Ik raakte natuurlijk zoals altijd, aan de praat met de mensen die ook stonden te wachten. Er ontstonden ook mooie gesprekken en zelfs iemand die in Bonn woont, die hierbij aanwezig wilde zijn en zijn reiskoffertje mee trok.

Gelukkig hield men de speech heel kort en toen begon het spectaculair te worden. Vanaf de lichtshow werd het koud door de wind, maar we hadden het er voor over. Vanaf het dak ging een abseilende astronaut per verdieping naar beneden. Ik heb hiervan een versneld filmpje gemaakt en op Tiktok gezet *klik* De astronaut was zogenaamd Tim den Besten. Tim kwam aanrennen, toen de abseiler in rook was opgegaan. Echt super gaaf gedaan. En toen Tim de Forumvlag had geplant begon er een spectaculaire vuurwerkshow *mijn filmpje op Youtube*

Ik leen mij altijd gek in de bieb en zal dus veel in de bibliotheek te vinden zijn en daarom gingen we ook meteen snuffelen in de bieb. De kinderafdeling is GEWELDIG!! Ik zat altijd al graag op de kinderafdeling in een heerlijke leesstoel, maar kijk deze fijne leesplek eens! Wie wil dat nu niet? En de kinderen hebben nog een super fijne leesplek, eentje waar ik never nooit niet op zou durven of hebben gedurfd *klik* en mijn zoon ging er ook gelijk op liggen. Maar of wij weer net zo vaak hier te vinden zullen zijn, als voorheen op de kinderafdeling van de Boteringestraat weet ik niet. Want, tot groot verdriet van mijn zoon staan hier geen computers.

Het Forum heeft een aantal mooie trappen en deze trap is bij de kinderafdeling: Wonderland genoemd. Je kan op twee manieren op en af en is heel speels qua lijnenspel. Naast Stach op de begane grond staat nog een mooie trap. Helaas toen ik er een andere keer was, hadden ze daar een besloten bijeenkomst en moest ik mijn foto heel snel maken, maar ik ga zeker nog eens op mijn gemak daar foto's van maken *klik*

De 14 roltrappen van het Forum zijn al een bezienswaardigheid an sich. Alleen de bovenste was gevaarlijk op de openingsdag. Mensen kijken naar beneden en als je niet oplet kan je hoofd tegen een muur opkomen. Een architectonisch foutje ivm het geen rekening houden met menselijk gedrag. Ik ben de Forum medewerkster dankbaar die op tijd waarschuwde, zodat ik mijn zoon kon terug trekken. Een dag later zag ik in de instastories van iemand die ik ken, dat ze het even hebben opgelost met meer rood wit lint. Toen ik zelf een paar weken later er was hadden ze er een betere oplossing voor. 

Op de thriller-afdeling van de bibliotheek is het heel mooi sfeervol ingericht en hier en daar typisch spannende dingen. Zoals de vogel hierboven op de foto in de boekenkast en *deze vleermuizen*

Zelfs een biljarttafel, die ik nog door niemand in gebruik heb gezien, maar misschien staat die alleen voor de sier. 

In de bibliotheek staan mooie kasten met allerlei soorten robots 💙 Echt super leuk om te zien.

Vroeger (nouja, kort geleden nog 😃) liep ik vaak genoeg ff snel de bieb in. Boeken inleveren, snuffelen tussen de nieuwe boeken, die direct bij de ingang stonden. En even in de kast met reserveringen zoeken of onze reservering er al stonden en hop weer naar buiten. Dat zal nu heel anders gaan. Je fiets moet eerst in de stalling en boeken inleveren zit in een verstopt hoekje en daar staan ook de reserveringen, maar voor de nieuwe aanwinsten moet je naar de 2e verdieping. Zie foto hier boven. Echt een prachtige kast en een soort bijpassende toonbank. Het Forum is echt bedoeld om even in te blijven. Maar wat ik vooral enorm ga missen is de boeken inleveren in de boekenbrievenbus buiten en ik kwam in de oude bieb altijd even illegaal snel binnen om mijn reserveringen te pakken voor openingstijd. Uit met de pret 😉.

Bij de opening lukte het mij niet om op het dak te komen, die was toen dicht, maar begin december zijn we het dak opgegaan en dan begrijp je, waarom dat de attractie van Groningen is geworden. Het uitzicht is fantastisch vanaf het dak. Geweldig uitzicht op de Martinikerk en nouja, rondom zoveel te zien. En helemaal met zonsondergang 💗. 

Van de zomer is in het dak het dakterras van restaurant NOK en de trappen zijn dan te gebruiken als zitplaatsen voor de buitenbioscoop, dat lijkt mij best een belevenis.

Om het forum heen is het qua architectuur ook een hele belevenis *zoals op deze foto*. Ik ben best benieuwd hoe de Nieuwe Markt er straks uit ziet, als alles klaar is. Groningen heeft er een toeristische attractie bij. Alleen het eerste uur al trok het 21.000 bezoekers en tot het einde van het jaar ruim 400.000  bezoekers en de bibliotheek heeft er 1.000 nieuwe leden bij.

Jaaroverzicht 2019

Januari

Saskia en profiel in rijk gewaad 1633/1634
Rembrandt van Rijn

Op de 11e ging ik naar Leeuwarden en ging ik eerst brunchen met een lieve nicht en toen in mijn eentje het Fries Museum bezoeken, waar een prachtige tentoonstelling was: Rembrandt & Saskia; Liefde in de Gouden Eeuw. Het tijdsbeeld werd mooi weergegeven, hoe dacht en leefde men toen. Ik vond bijv de trouwkistjes/knottekistjes heel romantisch. Ook bezocht ik het gewone deel van het museum en het  Fries Verzetsmuseum, wat ik heel indrukwekkend vond. Behoorlijk onder de indruk nam ik de trein terug naar huis. 

Op de 13e stond ex aan de deur, met 2 dozen vol boeken en wat andere spullen, die ruim 14 jaar in zijn schuur hadden gestaan. Een deel kon zo naar de vuilcontainer, maar wat was ik blij, dat ik al mijn Disneyboeken terug heb. Ik was er als kind zo zuinig op, dat ik ze bewaard heb voor mijn kind. En nu is dat kind eigenlijk al een beetje te oud voor die boeken. En toch hebben we ze bijna allemaal samen zitten lezen en een deel in 2020. Voor mij herinneringen 💗.

Op de 16e stond dit boze mannetje op de Vismarkt *klik* Ik deed mee aan de ten year challenge en in die tien jaar ben ik veel afgevallen, maar nog meer aangekomen. Helaas sinds januari nog meer gewichtstoename, dus 😒.

Op 21 januari was er maansverduistering. Een vriend van C bleef slapen en die kwam op tijd zijn bed uit, helaas bleef mijn zoon slapen. Ik was van plan geweest om ergens in de stad te gaan staan, maar  ik bleek prima uitzicht vanaf het balkon te hebben. Het lukte mij niet met de Nikon, maar met mijn Samsung S9 ging het prima om de rode maan vast te leggen en daarna volgde een prachtige zonsopkomst. 

Op 22 januari viel de eerste sneeuw van het jaar.

Februari

zwangere buurpoes

Begin februari ging ik 2x op kraamvisite. Eerst bij de leukste baby van dit jaar *klik* en daarna het nestje kittens van de buurpoes. Ik werd smoor verliefd op deze kitten en zo zag het gehele gezinnetje eruit *klik* en nu we het toch over katten hebben: eind februari zagen we deze kat op de schouder van zijn/personeel. 

Maart 

Deze maand opende de tentoonstelling "Waar kom je weg?" Gronings voor "Waar kom je vandaan?" In de tentoonstelling kwamen heel veel koffers voor en verhalen van mensen die gevlucht waren uit hun land, door oorlog of onderdrukking, maar ook mensen die emigreerde vanwege de liefde of ivm economie (werk). Zes eeuwen lang werd er behandeld. Deze tentoonstelling was ook heel interessant vanwege de activiteiten die erbij kwamen.

Op de 21e hadden we een bijeenkomst ivm de internationale dag van racisme en discriminatie. Marijke Smulder was ook aanwezig en had dit prachtige werk bij zich vol symboliek bij zich. De gesprekken die er op volgden raakte mij enorm. Mensen die heimwee hadden naar hun land, zoals het ooit was maar door oorlog veranderd of daardoor nooit meer terug te kunnen, maar ook andere verhalen.

Op 24 maart werd ik weer oud tante, maar helaas ben ik nog niet op bezoek geweest in Den Haag. 

Verder gingen we op een school snuffelen of dat mogelijk wat is voor mijn zoon ivm voortgezet onderwijs. 

April

Door onze tentoonstelling zat ik een 'klas' bij over hoe je je stamboom verder uit kan zoeken. Mijn moeders vader is nog niet lang genoeg overleden, maar door de tips, door te zoeken naar zijn broer/zus die langer overleden zijn kon ik mijn overgrootouders achterhalen. Via internet kwam ik in contact met een volle neef van mijn opa en zo ontdekte ik dat mijn betovergrootmoeder in het Burgerweeshuis heeft gezeten in Amsterdam *klik*  dan krijgt zo'n bezoek in het Amsterdam Museum, die ik een paar jaar eerder had bezocht, een geheel andere lading. In december plaatste een bekende Twitteraar een lijst met eten van 19 jaar voor haar verblijf daar, maar daardoor weet ik wel wat ze ongeveer te eten kreeg. En zo kunnen de levens van je voorouders meer vorm krijgen. 

We werden voor onze eerste BBQ uitgenodigd en C probeerde mee te eten. Ik had zijn favo kip meegenomen van zijn favoriete kippenboer mee zodat het alleen op de BBQ hoefde opgewarmd te worden. Mijn kind die amper wat lust probeerde gezellig mee te doen. 

Mei

De maand begon met een uitvaart. Een dierbare uit de familie van mijn zoon was overleden en dus maakte mijn zoon voor de tweede keer bewust een Molukse uitvaart mee.  En hij verwondert zich elke keer weer, hoe groot zijn familie is. En toch, ondanks de beloften om elkaar vaker te zien, vliegen de maanden weer om. 

Deze maand vervulde ik een lang gekoesterde wens, na jarenlange armoe eindelijk meubeltjes kopen die ik leuk vind en bij mij vind passen. In overleg met mijn zoon, want ik heb er voor gekozen een fantastische grote tafel in de huiskamer te zetten en geen traditionele bank meer neer te zetten. En echt, we zijn zo blij met onze huiskamer. Er moeten alleen nog 3 fijne stoelen gekocht worden. 

Ik bezocht samen met C het Drentsmuseum. Wat een prachtige tentoonstelling. Ik had met mijn zoon afgesproken, dat als hij klaar was, dat hij dan op de gang op zijn telefoon mocht spelen. Tot mijn verbazing bekeek hij de gehele tentoonstelling. Ik kon dus toch op mijn eigen tempo rond kijken. En tevens heel leerzaam. Ik had nooit eerder geweten, dat er buiten Egypte nog meer piramides waren en het was leerzaam over Nubië. 

Ik werd uitgenodigd door één van mijn favoriete personen om op 13 mei een rondleiding door het Gasunie gebouw te krijgen. Echt een uur is eigenlijk te weinig, maar ik heb zo mega genoten en nam o.a deze foto.

Eind mei werd dit beeld onthuld ik ben het beeld bijna direct gaan bezoeken. 

Wij hadden een personeelsuitje met een rondleiding Forum, maar helaas was het alleen de buitenkant, maar ach, daardoor bleef de binnenkant nog een verrassing. En we bezochten het GRID en genoten van een heerlijke maaltijd in de avond. Het voordeel van in eigen stad is dat je zo op de bus kan stappen naar huis. 

Juni

We hadden een multiculti middag in het museum, met gezellige zang, muziek en lekker eten. En ons museumcafé ging open aan de kleine der A. Het pomphuis is nog niet klaar om binnen te kunnen zitten, maar met het mooie weer gingen ze heel vaak open. En af en toe liep ik even langs voor de lekkerste bitterballenportie. 

Op 30 juni, omdat 1 juli op een maandag viel, werd bij ons in het museum Keti Koti georganiseerd en zagen we een indrukwekkende documentaire. 

Juli & Augustus

Stoeltjes FC Groningen

We bezochten, aan het begin van de maand, met een groepje het FC Groningen Stadion en kregen een leuke rondleiding. 

De zomervakantie begon op 11 juli *klik* en liep tot en met 25 augustus. En tijdens de vakantie nam ik mijn coolste foto van het jaar. De situatie was niet leuk, maar daarna is het niet meer voorgekomen en kan ik Alex gewoon weer aaien *klik*

September

Rudo Walker (dichter)

Ik bezocht het Groninger Museum en bezocht de tentoonstelling Pronkjewail. de tentoonstelling loopt nog tot begin 2020, dus als je het nog niet gezien hebt en je houdt van porselein? Echt een aanrader. Een verrassende presentatie *klik* 

Museumnacht ging ik na het werk samen met mijn zoon en nog 2 uiteten en werd ik in de loop van de avond beroerd. Het kwam zeker weten door het eten, dus helaas eerder naar huis gegaan. 

Op 15 en 22 september hadden we weer multiculturele middagen met dichters, muziek, spoken word en heerlijk eten bij de Omhelzing. 

Op de school van mijn zoon willen ze dat de kinderen gezonder drinken en zo leuk, ze geven elke keer een andere smaak aan het water *klik* 

Oktober

31 Oktober Let's Gro

De tentoonstelling "Waar kom je weg?" was verlengd en duurde dus langer, dan wij gewend zijn met tentoonstellingen. Maar deze maand werd die afgebroken zodat in november kon openen. 

Deze maand werd de Albert Heijn in de Brugstraat verbouwd en mocht ik bij de opening aanwezig zijn. De hamster was ook aanwezig *klik*

November

één van de monsters uit de tentoonstelling:

Dood en de Zee

ivm de opbouw van de tentoonstelling Dood en de Zee, kwam er tijdens openingstijd een doodskist door de hal. Een paar bezoekers keken heel verbaasd, maar de kist is leeg, anders wordt dat echt niet door maar 2 personen gedragen 😀 *klik*

C wilde voor het eerst niet mee naar de intocht en dat was voor mij even slikken, maar ja kleine kinderen worden groot. Maar toen hij de scheepstoeters hoorde, kwam hij toch naar mij toegerend om in ieder geval de intocht op het water mee te kijken. Dus nog even extra van genoten. 

Op de 29e sleepte ik mijn zoon mee naar de opening van het Forum. Van binnen is het echt een architectonisch staaltje en de bibliotheek is werkelijk prachtig. *klik hier voor blogje over het Forum* 

December

DOT, vroeg in de ochtend. 

Elk jaar is DOT in december een kerstbal.

Ik maakte de surprise voor mijn zoon, want dat is niet echt zijn ding. Het werd nog spannend om hem heel op school te brengen. Ik ging daarna door naar de huisarts. Ik was vanaf 14 november ziek geweest en toen dat over was ging ik weer hoesten. Dus even naar de longen laten luisteren. Ik bleek mijn eerste longontsteking opgelopen te hebben 😒. Het werden 2 mega saaie weken. Aangezien mijn moeder met pakjesavond kwam t/m mijn verjaardag en iets erna had ik de mazzel, dat er voor mij gezorgd werd. 

En net voor mijn moeder terug naar Den Haag ging, gingen we voor het eerst het dak van het Forum op. En daarna aten we appeltaart bij Stach, die is echt heel lekker. 

Gelukkig is de longontsteking over, maar qua zuurstof valt het mij nog tegen dus een kwestie van herstel. 

Overig:

- In mei had ik voor het eerst in 3 jaar een bloemetje aan mijn aardbeienplantje. En in juni at ik de eerste aardbei. Af en toe gaf het plantje wat aardbeien. Soms net genoeg voor in een toetje. Ik vond het elke keer een feestje en ze waren heerlijk vol van smaak. 

- Helaas ging ik het jaar dikker uit, dan in en moet ik komend jaar zorgen dat er echt eens wat af gaat. En ik wil mijn HBA1C eens onder de 8,0 hebben 

- Sinds mijn nieuwe meubels is onze huiskamer ook veel netter dan voorheen. Het helpt echt, als je je huis leuker vindt.

- Mijn voornemen was om minder troep in huis te hebben. Dit is nog niet echt gelukt. Op het moment dat er wat uitgaat komt er net zo hard weer wat binnen. Vooral boeken heb ik een mega zwak voor. Ik bracht dozen vol boeken mijn huis binnen, dus dat minderen en boeken mogen alleen nog maar in de kast lukt ook nog niet echt hahaha. 

- En ik had als voornemen om wat meer eigen boeken te lezen, dat is redelijk gelukt en na gelezen te hebben te verkopen. Omdat ik op mijn werk ook veel tweedehandsboeken verkoop heb ik besloten om die ook online te zetten en het loopt een stuk beter. En het extra leuke is, dat er door het plaatsen ook meer mensen naar de museumwinkel komen voor de tweedehandsboeken en dan zien wat voor leuks we nog meer verkopen. Een positief effect, dat ik niet had verwacht 😀. De boeken van zowel mijzelf als het werk staan op *dit Instagram-account.* wat verkocht is verwijder ik meteen en tevens maak ik reclame voor leuke nieuwe boeken. 

- *deze boeken* las ik in 2019 een record van 97 boeken

Voornemens voor 2020 blijft natuurlijk het ontspullen en zorgen niet dikker te worden, maar wat af te vallen. Maar buiten dat onze huiskamertafel nog 3 stoelen nodig heeft wordt het ook tijd dat mijn zoon zijn kamer een tienerkamer wordt. En laat er nou in die kamer mega veel spullen zijn. Ben benieuwd hoe goed hij kan ontspullen. 🤔😉

Land van Belofte - Prostitutie in het A-kwartier

Op 1 januari 2016 viel het doek voor de raamprostitutie in het A-kwartier. Naar aanleiding hiervan, maakte het Noordelijk Scheepvaartmuseum een tentoonstelling over het oudste beroep ter wereld. De naam van de tentoonstelling komt van het café, dat op de hoek van de Vijfde Drift en de Hoekstraat zat. Een bezoeker van de tentoonstelling attendeerde me erop, dat de naam van het café al eerder voor kwam in de 18e eeuw in de Gasthuisstraat bij een herberg. Of de eigenaren rond 1900 daar de naam van over hebben genomen is niet bekend, maar grappig is het wel. 

De naam kwam ik ook tegen op een gevelsteen, die in Amsterdam hangt: *klik*

 Het café werd rond 1900 geopend door Hemannus Looze en Trijntje Brinksma, die kort daarvoor getrouwd waren. Waarom het café zo is genoemd is niet helemaal duidelijk, maar mogelijk droomden de eigenaren van rijkdom of dachten ze aan de dromen van de bezoekers van de prosituées in de buurt van het café.

In de beginjaren was het café vooral populair bij studenten en hoogleraren, maar ook de sjouwers uit de Noorderhaven wisten het 'Land van Belofte' te vinden. De zeelieden hadden in die tijd een spreuk die mogelijk naar het café verwees: "Eerst door de Rode zee en dan naar het Land van Belofte". Hierbij verwees de Rode Zee naar de rode lampjes in de hoerenbuurt. 

De laatste jaren werd de kroeg vooral bezocht door de bezoekers van de rosse buurt in het A-kwartier. Daarnaast was voor vele kroegtijgers was het café het laatste station aan het einde van een nacht stappen. Het café was namelijk tot in de vroege uurtjes open, om aan het begin van de middag alweer open te gaan. 

De laatste eigenaren benadrukten de aanwezigheid van de hoerenbuurt met hun slogan: 'Café Land van Belofte, het gezelligste en veiligste café van Groningen! In ons café kun je terecht voor een gezellige borrel of een beste nacht". 

Deze drie engeltjes hingen aan het plafond van het café 

Zelfs bekende Nederlanders kunnen zich dit Groningse café herinneren. Zo schreef cabaretier Youp van 't Hek meerdere malen lovend over het 'Landje' waar hij graag tot diep in de nacht aan de bar zat. 

Prostitutie is, zo wordt er weleens gezegd, het oudste beroep van de wereld en al heel lang onderdeel van onze maatschappij. Kunstenaars, schrijvers en musici maken in hun werk al sinds oudsher dankbaar gebruik van de 'meisjes van plezier', waarbij ze een geromantiseerd beeld oproepen van het beroep. Het Noordelijk Scheepvaartmuseum liet in deze tentoonstelling zowel die romantische als rauwe kant van het beroep zien.

Deze hoerig-rode bank stond in de grote zaal 

tijdens de tentoonstelling. 

Dat prostitutie ook schaduwkanten heeft, weten de bewoners van het A-kwartier daarentegen maar al te goed. De buurtvereniging van de wijk is in (1985) speciaal opgericht om de overlast (o.a verkeer, drugs en geluid) in de wijk tegen te gaan. In het A-kwartier valt definitief het doek voor de prostitutie, als op 1 januari 2016 de ramen worden gesloten. De Gemeente begint dan samen met de bewoners met het opstellen van een nieuw bestemmingsplan voor de wijk. 

Middeleeuwen / tot 1500

In de middeleeuwen wordt prostitutie gedoogd. De politieke en religieuze machtshebbers zien in dat prostitutie een noodzakelijk onderdeel van de samenleving is. De verhouding tussen de stad en de prostitutie wordt vergeleken met de verhouding tussen een paleis en een mesthoop. Zoals de mesthoop nodig is om de rest van het paleis schoon te houden, zo is de prostitutie nodig om de veiligheid van andere vrouwen en de algemene orde binnen de stad te handhaven.

Ook in Groningen komen hoererij en zogenaamde 'oneerlycke huyse en herberghe' voor. De middeleeuwse stadsbesturen verwijzen de hoeren naar de rand van de stad. Bekend is de Lammehuingestraat (de huidige A-kerkstraat). De straat droeg overigens de naam van een vrouw, maar Lamme Huinge was een weduwe die altijd lam was, gaat het verhaal. In 1874 werd de naam op verzoek van de bewoners van de straat veranderd ivm de slechte reputatie van de straatnaam. Maar ik dwaal af :) 

Reformatie / 16e eeuw

Aan de tolerante houding ten opzichte van prostitutie komt een einde als het calvinisme opkomt. Vanaf 1578 worden in veel steden de bordelen gesloten en prostitutie verboden. Op overtreding van de nieuwe regels staan flinke straffen. Daarmee verdwijnt de prostitutie echter niet, maar gaat ondergronds verder. De overheid behoort de hoeren, de klanten en de pooiers te vervolgen, maar in de praktijk gebeurt dit relatief weinig. 

Vanuit deze nieuwe regelgeving worden in Groningen in 1704 Sibilla Gramsbergen en Jochum aangeklaagd wegens het plegen van hoererij. Joanna Kloppenborgh verklaart als getuige dat zij 'in het snorrigen des nagts bij een Heer op het bedde geslapen heeft, dat hij sijn willen met haar heeft gedaan en haar een rijksdaalder gegeven'.... en verklaart tevens 'dat sij in de Swarte Grieten.... een ander officier bij haar op bedde is gegaan, en datter destijds wel 7 of 9 officiere in de kelder sijn geweest'. 

18e / 19e eeuw

De Franse Revolutie en later de Franse overheersing in de Lage Landen zorgen voor de invoering van een grondwet en de burgerregistratie. Het Koninkrijk Holland voert een wetboek in dat opvallend genoeg geen verbod op prostitutie bevat. Er is wel strenge regelgeving om verspreiding van besmettelijke ziekten te voorkomen. Bordelen moeten zich registreren, evenals de prostituees die zich medisch moeten laten onderzoeken. Koppelarij, het faciliteren of exploiteren van betaalde seks, wordt echter wel verboden waarna veel bordelen clandestien verder gaan. 

1810 - 1820

Het begin van de 19e eeuw wordt gekenmerkt door een dubbele moraal. De bewegingsvrijheid van de vrouw is beperkt, de man domineert haar wereld. De seksuele vrijheid van de man wordt stilzwijgend aanvaard. De vrouw daarentegen moet kuis zijn, waardoor de behoefte naar prostitutie blijft bestaan. Een groot probleem voor de prostitutie is het steeds vaker voorkomen van geslachtsziektes, met name syfillis. Deze 'venusziekte' is al bekend in de 16e eeuw, maar nu wordt er pas wetgeving gemaakt om de geslachtsziekte in te perken. 

1820 - 1860

Vooral vanuit de protestants-christelijke kerk komen initiatieven om de prostitutie te lijf te gaan, onder andere vanuit de opwekkingsbeweging Réviell. De nadruk van deze beweging lag op de beleving van de eigen vroomheid, op de harmonie van dogma en gevoel. De beweging had ook een gemeenschappelijke wortel in de afkeer van het rationalisme van de Verlichting. Later, vanaf 184, verbreedde de beweging zich door de nadruk te leggen op maatschappelijke bewogenheid: armenzorg, strijd tegen alcoholisme en hulp aan verwaarloosde jeugd, prostituees en zwakzinnigen. 

1860 - 1880

In deze periode komt er in heel Europa meer aandacht voor de positie van de vrouw en wordt er vooruitgang geboekt. Aletta Jacobs, de eerste vrouw die in Nederland in 1871 aan de universiteit wordt toegelaten, wordt later arts. Zij trekt zich het lot van de prostituees aan en deelt in Amsterdam condooms uit. Vanuit de protestantse kerk wordt in 1879 de 'Nederlandsche Vereeniging tegen de prostitutie' door predikant Hendrik Pierson opgericht. Pierson gold daarmee als onbetwiste leider van het protestants-christelijke zedelijkheidoffensief dat in de tweede helft van de 19e eeuw vorm kreeg. 

Nadat in 1852 artsen aan het stadsbestuur van Groningen melden dat 'syfillistische aandoeningen' opkomen door bezoek aan de bordelen, treedt in 1861 de 'Verordening, houdende een reglement op het toezigt over de publieke vrouwen en bordeelen' in werking. Dit reglement maakt het mogelijk om gereguleerd een bordeel te openen, mits het geregistreerd is. De aanvang van Roelfien Klimp, zelf oud-prostituee, is hiervan een mooi voorbeeld. Zij vraagt in 186 toestemming om een bordeel in haar woning te openen. Ze woont echter te dicht op een school en krijgt daarom geen toestemming. Een jaar later probeert ze het in een ander pand opnieuw en kan dan alsnog haar bordeel starten. In deze periode worden de dames bovendien regelmatig medisch gecontroleerd, en moeten ze daar een boekje van bijhouden. 

1880 - 1910

Vanuit de samenleving komt er steeds meer protest tegen prostitutie. Zo wordt onder leiding van predikant Hendrik Pierson de 'Middernachzending - Vereeniging' opgericht, waarvan de leden zich bij bordelen verzamelen om de bezoekers op hun gedrag aan te spreken. In 1884 werd de 'Nederlandsche Vrouwenbond tot Verhooging van de Zedelijk Bewustzijn' opgericht, waarmee protestantse vrouwen een rol kregen in de strijd tegen prostitutie. 

De wetgeving in Groningen krijgt een nieuwe aanpak, waarbij de dames zich niet meer hoeven te laten controleren door een arts. Daarnaast mogen ze ook niet meer hun beroep uitoefenen op straat. De registratieplicht blijft wel bestaan. Bovendien wordt bepaald dat een vrouw niet tegen haar wil in een bordeel mag worden gehouden. 

1910 - 1930

Vrouwen krijgen dankzij de vrouwenbeweging in 1917 passief en in 1919 actief stemrecht. De tegenbewegingen vanuit de samenleving leiden er uiteindelijk toe dat in 1911 de zedenwet in wordt gevoerd. In deze wet wordt niet de prostitutie, maar het aanzetten tot ontucht strafbaar gesteld. Hierdoor worden de handelaren, pooiers en klanten strafbaar en wordt de raamprostitutie populair. Vrouwen wenken langslopende mannen van achter hun gordijnen naar binnen. 

Groningen komt niet met uitbreidingen op de landelijke wetgeving. De commissaris van de Politie komt zelfs met het bijzondere bericht naar buiten dat straatprostitutie nauwelijks voorkomt in Groningen. In de loop van deze periode verandert dat, want in 1828 meldt hij dat de prostitutie zich van de straat naar binnen verplaatst. 

1930 - 1950

De Commissaris van de Politie constateert vlak voor de Tweede Wereldoorlog dat straat prostitutie nog nauwelijks voorkomt in Groningen, maar dat er wel andere soorten van prostitutie bestaan. De dames werken dan vooral vanuit hun eigen of gedeelde huizen. 

In deze periode zien we dat in heel Nederland prostitutie in steden steeds verder wordt teruggedrongen. Ook in Groningen mag tippelen alleen nog maar binnen de diepenring en op vier aansluitende straten, zoals te zien is op de kaart hierboven. Na 1963 wordt dit gebied steeds kleiner, waardoor prostitutie steeds minder zichtbaar wordt in de stad. 

1970 - 1990

De tweede feministische golf in Nederland ontwikkelt zich tot een krachtige beweging met veel verschillende thema's. Binnen deze beweging verschillen de opvattingen over prostitutie. De ene feministische stroming ziet prostitutie als een onacceptabele aantasting van de lichamelijke integriteit en als mensonterend gedrag. Anderen zijn pragmatischer en streven naar erkenning van de prostituee als beroep, mits iemand daar vrijwillig voor kiest. Hieruit vloeit in 1985 de oprichting van De Rode Draad, een stichting met als doel de positie van sekswerkers te verbeteren. De registratieplicht van prostituees is hen bijvoorbeeld een doorn in het oog. 

Groningen verkleint het gebied waar geprostitueerd mag worden nog verder. Alleen nog in de hoeken waar historisch gezien prostitutie een grote rol heeft gespeeld, zoals in de Nieuwstad en het gebied Vishoek/Hoekstraat, mag nog prostitutie plaatsvinden. Alle bedrijven buiten deze gebieden moeten ter zijner tijd worden opgeheven. 

In het A-kwartier rommelt het al een tijdje. Door overlast ontstaat er steeds meer weerstand vanuit de bewoners tegen de prostitutie in de wijk. Daarom wordt de buurtvereniging op 14 mei 1985 opgericht. 

1990 - 2010

Het nieuwe millennium opent met een afschaffing van het wettelijk bordeelverbod. De overheid krijgt behalve voor het aspect gezondheidszorg ook steeds meer belangstelling voor de financiële kanten van de prostitutie. De overheid beoogt de prostitutie grotendeels uit het criminele circuit te halen. Dit betekent dat prostituees zich als zelfstandig ondernemer bij de Kamer van Koophandel dienen in te schrijven en voortaan ook belasting moeten betalen. De controle op de sekswerkers blijft van kracht. 

Tippelen wordt in 1998 verbannen naar de Bornholmstraat. Daarnaast worden pogingen ondernomen om de 'secundaire' overlast te beperken. In alle prostitutiezones mogen alleen nog sekswerkers en klanten aanwezig zijn. Pooiers en drugsdealers worden uit deze zones geweerd. De Gemeenteraad besluit in 2009 om per 1 januari 2016 de raamprostitutie te concentreren in de Nieuwstad en dus de ramen in het A-kwartier te sluiten. 

2010 - 2016

Met de oprichting van de belangenvereniging PROUD proberen sekswerkers hun belangen op de werkvloer, in de media, de politiek en de maatschappij te behartigen. De vereniging heeft bijvoorbeeld een alternatieve 'Algemene Politie Verordening Sekswerk' opgesteld. Hierin roepen ze op om in plaats van het beroep te ontmoedigen en te bestrijden, sekswerk daadwerkelijk te erkennen als beroep en het de mogelijkheid te geven zich tot normale bedrijfstak te ontwikkelen. 

Groningen voert in 2016 beperkingen in voor de sekswerkers zelf. Zo moeten de dames geregistreerd staan, maar worden ook een minimumleeftijd en een maximum werktijden ingevoerd. Ook groeit de beweging om dames te helpen uit de prostitutie te komen en te blijven. Zo heeft de hulpverleningsstichting 'Terwille Verslavingszorg' een programma voor re-integratie en het 'Leger des Heils' een huiskamer met hulpverleners en artsen. 

Een vogelkooi symboliseert het vrouwelijk geslachtsdeel en de vogel het mannelijk lid. Wanneer het deurtje van het vogelkooitje open staat, heeft de man een afspraakje buitenshuis. Een vogel opgesloten in een doos kan de maagdelijkheid van een vrouw aangeven; het ontsnappen van de vogel symboliseert het verlies van haar maagdelijkheid. "Vogelen" betekent vogelvangen, maar ook het liefdesspel bedrijven.

Dame in rood, spelend met vogel - Jan jr. Wassenbergh

Groninger Museum

Meisje trekt, al leunend op een tafel, het vogeltje dat ze vast heeft aan een touwtje naar zich toe. Een verwijzing naar 'vogelen'? 

Prostitutie komt ook voor in de muziek en daar heb ik al eerder een blogje over geschreven *klik* 

Dit blog had ik eind 2016 of begin 2017 geschreven naar aanleiding van de tentoonstelling in het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Het gros van de tekst is van die tentoonstelling. Al die tijd heb ik het blog niet gepubliceerd. Terwijl ik zat te twijfelen,  zal ik het als nog plaatsen of niet? Zat ik even te googlen. Was het niet zo, dat het Land van Belofte zijn deuren dit jaar weer geopend heeft? Het café werd zondag 6 oktober heropend onder een nieuwe naam 'Het Beloofde Land' 

Bronnen: 

- Noordelijk Scheepvaartmuseum

- alle aanklikbare links, die verwijzen naar andere websites

- Wikipedia

Kinderboeken

Zal ik weer meer gaan bloggen of niet, vraag ik mij weleens af. Ik mis het weleens, vroeger voor Twitter en Instagram had ik een vast rondje van blogjes die ik volgde. Had er een handige site voor die een seintje gaf als iemand een nieuw blog plaatste.. hoe heette die site ook al weer? 😊

Vorige week een aantal boeken zitten lezen. In verband met de kinderboekenweek had ik de vrijdag ervoor wat boeken weten te scoren, maar omdat het op school nog niet was opgeruimd, heb ik woensdag er ook nog wat bij gekocht. Van het Engelse boekje had ik er twee gekocht en bewust voor een neefje, want die spreekt ook Engels. Uit nieuwsgierigheid heb ik het ook gelezen. En tot mijn verbazing gaat het Engels lezen mij steeds beter af. Ik heb niet eens examen gedaan in het Engels vroeger op school, maar al gaat het spreken al een tijdje beter en beter... ik merk dat ik door Instagram ook beter in Engels schrijven en lezen ben geworden. 

Dat Roald Dahl boekje is echt leuk, geloof dat ik nog nooit iets van hem heb gelezen, wat niet leuk is. De poort van Valemya - het Kwaad is het derde boek van de trilogie. Ingrid Hageman Veraart wordt steeds beter per boek. Gelukkig blijkt het niet het laatste boek te zijn. Op haar Instagram zag ik dat er een nieuwe trilogie komt "De raad van elfen' en die sluit dan hier weer op aan. Helaas nog niet verkrijgbaar in onze Groninger bibliotheken, wel elders in het land, maar ik wacht nog ff. 

Ik zie nu terwijl ik schrijf, dat er ook boekjes op de foto ontbreken. Ik verslond het boekje 'De straat van de heksen" van Mies Bouhuys. en ook het dunne boekje 'Het Heksenkrot' van Leonore Pulleman. Bij het boekje 'Het verboden bootje' van Boris Zhitkov hield ik een naar gevoel over bij de laatste pagina's. 

Verkocht via Instagram

Over boeken gesproken: in mijn huis komen eigenlijk alleen maar boeken binnen, maar gaan bijna nooit boeken uit. Afgelopen weken kwamen er dus 66 boeken mijn huis binnen en gingen er maar 9 uit 😀 

4 maanden geleden, besloot ik een Marktplaatsaccount te openen, maar na 4 maanden verdwijnt het online. Nu verkoop ik daar wel aardig en besloot er ook tweedehandsboeken van het werk op te zetten. En ook dat werkt. Op Instagram laat ik alles staan wat nog niet verkocht is. En zoals op de foto zichtbaar: ik heb dit pakketje aan 1 persoon verkocht via Instagram. Extra leuk: iets van mijzelf en een aantal boeken van mijn werk. En extra leuk, om daarna een berichtje te krijgen dat haar vader er blij mee is.