Noorderbegraafplaats (2) - Groningen

In 2009 maakte ik al eens een blog over deze begraafplaats en herplaatste het op een nieuw blog in 2014. In 2015 kreeg ik een reactie van iemand over een graf dat mij nogal raakte, waardoor er meer verhaal voor me duidelijk werd en helemaal toen begin dit jaar iemand met dezelfde achternaam reageerde en vertelde dat het graf van haar ouders achter haar graf stond. Het blog van toen *klik*

Achter het graf van Tilly Bueninck liggen inderdaad haar ouders: 

JP Beuninck-Kloek geb 4 juni 1874 gest. 19 dec 1929

E Beuninck geb. 14 aug 1864 gest. 22 okt 1933

De begraafplaats lag er niet zo herfstig bij, als 9 jaar geleden. De herfstkleuren waren nog niet aan het knallen, maar door alle regen van de afgelopen dagen waren wel alle paddenstoelen dood. De rust die je normaal op een begraafplaats verwacht was er vanmorgen niet. Een man was de hele tijd bezig met een bladblazer. Verder was er genoeg leven, maar dan vooral van vogels. En één vogeltje leek me te volgen. 

Ik was in de waan, dat ik het roodborstje alleen op de foto had gekregen met mijn telefoon, maar het bleek dus ook gelukt te zijn met mijn Nikon, toen het nog een beetje regende. Volgens een bekende Groninger Blogger, volgde het vogeltje me waarschijnlijk omdat iemand hem normaal gesproken voert. Daar ging mijn waan, dat die mogelijk nieuwsgierig naar me was 😉.

In het vorige blog had ik het er over, dat er nog 17 graven zijn van verzetsstrijders. Dit is het graf van Hindrik Lommert, chemiegraaf geboren op 25 maart 1923. Hij stierf door een executie op 22 januari 1945 *klik* 

Nog een graf van een verzetsstrijder: Gerrit Broekhoven. Geboren op 16 februari 1912 hij werd gefusilleerd op 19 maart 1945 in een bos in de buurt van Eelde. Hij was bedrijfsleider van de Noord-Nederlandse Clichéfabriek aan de Noorderhaven in Groningen: *klik*

Dit graf viel me op, niet omdat het mooi is of een hekje heeft, want dat hebben er meer op de begraafplaats. De letters zijn goed leesbaar en er staan bloemen. Wie was zij? PM Heringa geboren 26-5-1847 en overleden op 3-10-1905. Ze was de directrice van de kweekschool voor onderwijzeressen van 1876 tot 1905. Ze is maar 29 jaar oud geworden. Ik ging googlen en kwam iets tegen op de website van de archieven. Er is een fonds naar haar genoemd. Dit fonds was bedoeld om steun te verlenen aan zieke of zwakke leerlingen en om het graf te onderhouden. In 1938 werd het fonds opgeheven. Toch vraag ik me af na dit gelezen te hebben of er nog geld beschikbaar blijft voor het graf, aan de staat van het graf te zien. Misschien kom ik ooit meer over deze juffrouw te weten. 

Een wat groter graf met een zuil in het midden en een ruim hekje er om heen. Ter nagedachtenis aan de gestorven wezen uit het weeshuis. Zouden er veel kinderen liggen? Ik kreeg de rillingen bij het idee. Die arme weesjes. 

Een vlinder staat symbool voor de onsterfelijke ziel. Voor Christenen is de dood de overgang naar een beter leven, de verplaatsing uit dit aardse tranendal naar het hemelrijk. Om de vlinder staat een lauwerkrans van laurierbladeren en dat staat symbool voor het eeuwige leven. De vlinder en lauwerkrans zijn een veel voorkomend symbool op grafzerken. Deze ziet er nog mooi uit qua vorm en kleur. Terwijl de steen toch ook hier al een tijdje staat. Hier liggen JG Steringa Kuijper gestorven in 1892 en HWJW Steringa Kuijper gestorven in 1905. Het ging me vooral om de mooie bovenkant van de steen. 

De steen van Uilke Keijzer viel me nogal op. Hier niet alleen een vlinder, maar ook een pop en een rups. Alle drie de stadia die de menselijke ziel doorloopt: Leven, dood en wederopstanding als men geloofd. Als het niets met het Christelijk geloof te maken heeft dan staat het symbool voor het korte leven dat Uilke gehad heeft. Geboren op 1-1-1849 en gestorven op 1-5-1873 met maar 24 jaar in de bloei van het leven. Ik vroeg me de hele tijd af wat dat lange ding dan betekende. Ik vermoed een omgekeerde brandende fakkel. Dit stond in de oudheid al symbool voor het gedoofde leven.

Uilke blijkt volgens google een jongensnaam te zijn en is een variant van Oele. De naam komt nu nog steeds in Nederland voor en wel 403 keer. Bij meisjes komt de naam Uilkje voor.

"Alle Vleesch is als gras en alle heerlijkheid des menschen is als eene bloem van het gras" staat er op deze zijde van de steen. Aan de andere kant staat wie er rusten: Harmina Jantina Tunteler geb 14 nov 1856 en overleden 12 nov 1861 (2 dagen voor haar 5e verjaardag) En er ligt nog een Harmina Jantina Tunteler geboren 22 januari 1864 en overleden 23 juli 1868 dit meiske is maar 4 jaar oud geworden. En deze ouders zijn niet gespaard nog een meisje ligt in dit graf. Jantina Harmina Tunteler zij werd geboren op 16 april 1859 en overleed op 5 november 1871 of 1876 dat kan ik helaas niet goed lezen van de foto die ik heb genomen. De onderste regel is wat vervaagd. Dit meisje is in ieder geval tiener geworden, maar heeft ook de volwassen leeftijd niet bereikt. Het eerste wat ik zag was dus die tekst op kant van de foto en dan voel je wel aankomen, dat er groot leed moet liggen 😞😢. 

Achteraan op de noorderbegraafplaats heeft een heel onopvallende ingang naar de Joodse begraafplaats in het noordelijke deel. De ingang loopt vooral langs een haag. Het kent een centraal middenpad en de zerken lijken een keurige rangschikking te hebben gekend al staan er een aantal nu schreef. De bestuurders van de Joodse gemeente hebben een aparte plaats, een ererij waar ook overleden rabbijnen begraven werden. Voor meer info *klik*

Hier liggen alle oorspronkelijke grafstenen van het voormalige Jodenkamp *klik* Ook het oorspronkelijke toegangshek werd hier geplaatst. Op de zuilen van het hek zijn drie gedenksteentjes geplaatst, met daarop vermeld "Geopend 5507/1747", "Gesloten 5587/1827" en ommuurd 5655/1894". Achter het hek is een staande gedenksteen geplaatst die naast een Hebreeuwse tekst ook een Nederlandse tekst bevat. De vertaling van het Hebreeuws is "De doden die verborgen zijn in dit deel van het huis deze levens (= begraafplaats), binnen de grafzerken,/ zij waren tevoren begraven in het huis des levens/ dat in de mond van allen werd genaamd "Jodenkamp"/ en zij werden hierheen naar hun eeuwige/ rust gebracht in het jaar 714 (1954)"

De Nederlandse tekst luidt: "In dit deel der begraafplaats zijn te ruste gelegd in het jaar 5714 )1954)/ de stoffelijke overschotten van hen die voorheen begraven waren in "De Jodenkamp".

Ik vond het een mooi afgezonderd stukje van de rest. En omdat het dus eigenlijk het aller oudste is leek het me nog mooier om de foto in sepia te doen. 

Er liggen dus mega veel verhalen op deze begraafplaats en ik vermoed dat er door dit blog vast nog meer verhalen uitrollen of dat ik nog eens terug ga. 

Bronnen: 

-wikipedia

-dodenakkers.nl

- groninger archieven

- online-begraafplaatsen.nl